![](/media/lib/519/n-opium-c512c928fd64f67d0842082ccb575b10.jpg)
Najstarsze dowody archeologiczne na używanie opium pochodzą z Izraela
21 września 2022, 09:56Izraelska Służba Starożytności, Uniwersytet w Tel Awiwie oraz Instytut Nauki im. Weizmanna znalazły najstarsze ślady używania opium przez ludzi. Ślady alkaloidów opioidowych oraz produktów ich rozkładu zidentyfikowano w naczyniach znalezionych w pochówkach na stanowisku Tel Yehud. Odkrycie na nowo ożywi trwającą od dziesięcioleci dyskusję na temat funkcji i handlu opium na starożytnym Bliskim Wschodzie.
![](/media/lib/127/n-uklad-glimfatyczny-462500910396997a0268998f59e8018f.jpg)
Układ glimfatyczny - nowo odkryty system oczyszczania mózgu
16 sierpnia 2012, 10:51Naukowcy z Centrum Medycznego University of Rochester odkryli system, który w szybkim tempie odprowadza z mózgu zbędne substancje, w tym odpowiedzialny za rozwój choroby Alzheimera beta-amyloid. Wydaje się, że spełnia on w mózgu te same funkcje, co układ limfatyczny w innych częściach ciała.
![](/media/lib/44/klocki-jak-skan-e3fa49432a08108a65ceeca74d9113d0.jpg)
Jak kapilary oczyszczają mózg z zatorów
27 maja 2010, 11:57Naczynia włosowate mózgu w niecodzienny sposób eliminują zbędne obiekty, takie jak skrzepliny, blaszki miażdżycowe bądź złogi wapnia, które mogą zablokować dopływ niezbędnych składników odżywczych i tlenu do tego ważnego narządu. Kapilary usuwają zator, tworząc błonę obejmującą go jak koperta. Następnie przeszkoda jest zabierana z naczynia.
![Anatomia mózgu](/media/lib/126/n-anatomia-mozg-b1e3c40b363a79e0b4ebc41def7c094a.jpg)
Duże mózgi ssaków rozwinęły się dzięki dwóm wielkim katastrofom
4 maja 2021, 08:11Po porównaniu masy mózgów i ciał 1400 żyjących i wymarłych gatunków ssaków naukowcy doszli do wniosku, że mózgi ssaków nie powiększały się liniowo. Uczeni wykorzystali w swoich badaniach m.in. skamieniałości 107 ssaków, w tym najstarszej małpy Europy czy prehistorycznych waleni. Okazało się, że zwierzęta o dużych mózgach, jak słonie czy delfiny, powiększały ten organ w różny sposób.
![](/media/lib/573/n-kobietamezczyzna-b0773935766aaa42fb272fff8ac01546.jpg)
Sztuczna inteligencja dowiodła różnic między mózgami kobiet i mężczyzn
21 lutego 2024, 09:24Naukowcy z Wydziału Medycznego Uniwersytetu Stanforda opracowali model sztucznej inteligencji, który na podstawie danych o aktywności mózgu potrafi z ponad 90% trafnością określić, czy ma do czynienia z mózgiem kobiety, czy mężczyzny. Zdaniem badaczy osiągnięcie to pozwala rozstrzygnąć spór o to, czy istnieją różnice między mózgami kobiet a mężczyzn. Sugeruje również, że zbadanie tych różnic pozwoli na lepsze zrozumienie schorzeń centralnego układu nerwowego, które w różny sposób wpływają na kobiety i mężczyzn.
![](/media/lib/568/n-palenie-8bbd680b974643c1eccaae4972b292a0.jpg)
Palaczom kurczy się mózg
14 grudnia 2023, 09:58Palenie papierosów prowadzi do kurczenia się mózgu, donoszą badacze z Wydziału Medycyny Washington University w St. Louis. Dobra wiadomość jest taka, że rzucenie palenia zapobiega dalszej utracie tkanki mózgowej. Zła zaś, że po zaprzestaniu palenia mózg nie odzyskuje utraconej objętości. Jako że ludzki mózg w sposób naturalny zmniejsza z wiekiem swoją objętość oznacza to, że mózgi palaczy szybciej się starzeją. Odkrycie pozwala wyjaśnić, dlaczego palacze są narażeni na większe ryzyko choroby Alzheimera i spadku zdolności poznawczych z wiekiem.
![](/media/lib/328/n-bakteriewmozgu-4a465f83f22cf54103ba06bb1613762b.jpg)
Bakterie jelitowe żyją w naszych mózgach?
13 listopada 2018, 16:31W czasie dorocznego spotkania Society for Neuroscience zaprezentowano plakat, który przyciągnął uwagę specjalistów. Na zdjęciu w wysokiej rozdzielczości było bowiem widać... bakterię penetrującą i kolonizującą zdrową komórkę mózgową.
![](/media/lib/337/n-mozg-156f3c2352dbb94c7273428a7e099365.jpg)
Eksperci: niepokojąco wzrasta liczba udarów mózgu wśród osób młodych
4 grudnia 2020, 10:20Wśród ludzi młodych niepokojąco wzrasta liczba udarów mózgu – alarmują eksperci w ramach ogólnopolskiej kampanii #MłodziPoUdarze. W Polsce udary zajmują trzecie miejsce pod względem ogólnej śmiertelności oraz stanowią pierwszą przyczynę trwałej niepełnosprawności wśród osób po 40. roku życia. Coraz częściej występują jednak również u osób młodych, w wieku dwudziestu i trzydziestu kilku lat.
![Skan mózgu za pomocą fMRI](/media/lib/24/1204806317_897835-2c6c216a75f1cdbb0b35a275936ffaab.jpeg)
Quo vadis, mózgu?
10 lipca 2008, 12:43Co jest lepsze: szybka, lecz nieprecyzyjna reakcja na bodziec, czy długie i dokładne przemyślenia? Czy w mózgu istnieją dwa osobne systemy podejmowania decyzji? Jak będzie ewoluował mózg człowieka? Naukowiec z Uniwersytetu w Bristolu przyjrzał się tym zagadnieniom.
![](/media/lib/363/n-nicrobotyczna-125ca2f008107c153929ff9ac016b4d9.jpg)
Robotyczna nić pozwoli na zdalne leczenie udarów
29 sierpnia 2019, 10:47Na MIT powstał sterowany za pomocą pola magnetycznego robot podobny do nici, który może przemieszczać się w wąskich poskręcanych naczyniach krwionośnych, np. w naczyniach w mózgu. W przyszłości tego typu roboty, po połączeniu z innymi dostępnymi technologiami, mogą zostać użyte do szybkiego leczenia zatorów cy uszkodzeń w mózgu.